Tác giả: FB Huy Đức
Các thiết chế quyền lực của Mỹ (không chỉ tư pháp, lập pháp mà cả xã hội dân sự…) đã bị dựng dậy trong mấy ngày qua trước thách thức của Trump và Bannon (người được nói là tác giả của sắc lệnh gây tranh cãi nhất). Đây không phải là một cuộc chiến đơn thuần về quyền lực, đây là cuộc chiến để người Mỹ bảo vệ các giá trị mà họ xây đắp suốt hơn 240 năm qua.
Từ trái qua: Donald Trump, Vladimir Lenin và Steve Bannon. Ảnh minh họa của báo “The Daily Beast”.
Cố vấn chiến lược của Trump – người có mặt trong các cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC) trong khi Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng và giám đốc cơ quan tình báo quốc gia (DNI) bị loại – Steve Bannon, theo bài báo này, tự hào nhận mình là một “Leninist”, cha đẻ của nên “dân chủ tập trung”.
Bannon nói rằng, ông ta thích ý tưởng “thủ tiêu nhà nước” của Lenin; muốn nghiền nát tất cả, phá hủy tất cả những nền tảng, thiết chế (nhà nước) hiện có.
Các thiết chế quyền lực của Mỹ (không chỉ tư pháp, lập pháp mà cả xã hội dân sự…) đã bị dựng dậy trong mấy ngày qua trước thách thức của Trump và Bannon (người được nói là tác giả của sắc lệnh gây tranh cãi nhất). Đây không phải là một cuộc chiến đơn thuần về quyền lực, đây là cuộc chiến để người Mỹ bảo vệ các giá trị mà họ xây đắp suốt hơn 240 năm qua.
Như Đức Giáo hoàng nói, “Hitler không cướp chính quyền, ông ta đuợc công dân bầu và ông ta phá hoại dân tộc của mình”. Trump cũng được bầu lên, vấn đề là người Mỹ có để cho lịch sử lặp lại, người Mỹ có để Trump đủ sức “phá hoại nền dân chủ” của mình không.
Tôi rất thích nhận định của nhà báo Nguyen Qui Duc, có thể Trump chính là người sẽ giúp nước Mỹ vĩ đại trở lại, không phải bằng cách thực hiện những gì mà Trump đã hứa mà bằng sự đe dọa của chính ông ấy. Nước Mỹ sẽ không bị ru ngủ trong các giá trị tưởng như bất khả xâm phạm nữa, người Mỹ đã đứng dậy, các thiết chế của nền dân chủ Mỹ đã được báo động, đang vận hành để ngăn chặn sự lũng đoạn của Trump.
____
30/01/1933: Adolf Hitler trở thành Thủ tướng Đức
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Adolf Hitler. Nguồn: internet
Vào ngày này năm 1933, Tổng thống Paul von Hindenburg đã chọn Adolf Hitler – lãnh đạo (fÜhrer) của Đảng Công nhân Quốc gia Xã hội chủ nghĩa Đức (Đảng Quốc xã) – trở thành Thủ tướng Đức.
Năm 1932 là thời điểm mà Hitler nhanh chóng trở nên nổi tiếng ở Đức, chủ yếu là do sự thất vọng của người dân Đức trước nền kinh tế ảm đạm, cùng vết thương vẫn còn mưng mủ gây ra bởi thất bại trong Thế chiến I và những điều khoản khắc nghiệt trong Hòa ước Versailles. Thế nên Hitler, một diễn giả lôi cuốn, đã khéo léo biến những bất mãn với chính quyền hậu chiến Weimar thành sự ủng hộ cho Đảng Quốc xã non trẻ của mình. Trong cuộc bầu cử tháng 07/1932, Đảng Quốc xã đã giành 230 ghế, và cùng với Đảng Cộng sản, đảng lớn thứ hai, chiếm hơn một nửa số ghế trong Hạ viện (Reichstag).
Do cảm thấy bị đe dọa bởi sự nổi tiếng ngày càng tăng của Hitler và bởi bản chất côn đồ của SA (hay phe Áo nâu) – những người ủng hộ Hitler, nên ban đầu Hindenburg đã từ chối không đưa Hitler lên làm Thủ tướng. Thay vào đó, ông bổ nhiệm Tướng Kurt von Schleicher, người đã cố gắng đánh bại Hitler bằng cách đàm phán với phe bất đồng chính kiến trong đảng Quốc xã do Gregor Strasser dẫn đầu.
Trong vòng tiếp theo của cuộc bầu cử vào tháng Mười, Đảng Quốc xã thất thế, còn những người Cộng sản lại thành công. Đây là tác dụng nghịch lý từ nỗ lực của Schleicher, nó khiến lực lượng cánh hữu ở Đức quyết tâm hơn để đưa Hitler lên cầm quyền. Sau một loạt các cuộc đàm phán phức tạp, cựu Thủ tướng Franz von Papen, được các doanh nhân nổi tiếng của Đức và Đảng Nhân dân Quốc gia Đức (DNVP) bảo thủ ủng hộ, đã thuyết phục Hindenburg bổ nhiệm Hitler làm Thủ tướng, còn von Papen sẽ làm Phó Thủ tướng, và các vị trí chủ chốt khác trong chính phủ cũng sẽ do những người phi Quốc xã nắm giữ, nhằm xoa dịu khuynh hướng tàn bạo của Hitler.
Việc Hitler trở thành Thủ tướng vào ngày 30/01/1933 đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với Đức cũng như thế giới. Kế hoạch của ông ta được phần lớn người dân Đức chấp nhận, là bỏ qua yếu tố chính trị và biến Đức thành một nhà nước độc đảng mạnh mẽ. Hitler đã bắt đầu ngay lập tức bằng cách mở rộng đơn vị cảnh sát mật, Gestapo. Ông ta cũng cho Hermann Goering phụ trách một lực lượng an ninh mới, gồm toàn thành viên Đảng Quốc xã, một lực lượng chuyên dụng để dập tắt mọi chống đối. Kể từ đó, Đức Quốc xã đã bắt đầu phát triển mạnh mẽ, và dù là Hindenburg hay Franz von Papen hay bất kỳ ai khác thì cũng chẳng thể làm gì để ngăn chặn điều đó.
Nguồn: Adolf Hitler is named chancellor of Germany, History.com.
———-
Theo TTXVH
Kim Dung/Kỳ Duyên 
Bạn phải đăng nhập để bình luận.