Tác giả: Khánh Linh
.
KD: Từ hôm qua đến nay, trên mạng xã hội sôi nổi bàn luận Đề thi Văn THPT Quốc gia, xoay quanh bài thơ “Đánh thức tiềm lực” của nhà thơ Nguyễn Duy.
.
Giá sức khỏe tốt như một vài năm trước đây chắc chắn mình sẽ viết phản biện chủ đề này như đã viết phản biện Đề thi môn Văn “Mở cái ngàn vàng, đóng cái tư duy” của ĐH FPT năm nào, sôi nổi và hài hước. Nhưng vì phải ‘gìn giữ ngọc thể”, nên mình chỉ có thể viết rất ngắn theo cảm nhận của mình.
.
Đây là một chủ đề hay, có tính mở, gắn với thời sự. Chứng tỏ sự cố gắng đổi mới của ngành GD nói chung, những người ra đề thi môn Văn nói riêng tại kỳ thi THPT QG năm nay, dù muộn.
Nhà thơ Nguyễn Duy rất có quyền tự hào, vì bài thơ (chính luận) này ra đời cách đây 40 năm, nay vẫn được chọn lựa, chứng tỏ khả năng dự báo sắc bén của một nhà thơ. Mặc dù, theo mình bài thơ này không hay, nhưng giá trị tư tưởng của nó đáng được ghi nhận.
.
Nếu những em học sinh có năng lực văn cùng tư duy tốt, thường xuyên cập nhật tin tức thời sự, sẽ làm được bài luận tốt vì đây là loại đề thi mở, đòi hỏi năng lực sáng tạo cá nhân trên nền tảng kiến thức thực tiễn vững.
.
Nhưng cũng vì có nền tảng kiến thức thực tiễn tốt, rất có thể các em đó sẽ lúng túng khi nhìn vào thực tiễn “Đánh thức tiềm lực” của nước Việt
.
Nói đến tiềm lực đất nước, người ta nghĩ ngay đến “rừng vàng biển bạc” mà SGK của ngành GD từng nhắc như một niềm kiêu hãnh.
Nhưng Rừng vàng còn không? Hãy hỏi các bọn “lâm tặc”, hỏi những chủ nhân các ngôi nhà gỗ quý thường được báo chí đăng một cách vô ý thức- ngợi khen sự giàu có, quý giá của các loại gỗ quý- mà không biết rằng, đằng sau đó là nước mắt Rừng đau đớn tuôn chảy.
.
Hãy hỏi trận lũ quét ở Lai Châu, Hà Giang mới đây làm 19 mạng người chết- Rừng vàng còn không?
Hãy hỏi láng giềng phương Bắc, hỏi Formosa, Biển bac của nước Việt còn không? Nếu biết rằng VN đứng thứ tư trong tốp 10 QG gây ô nhiễm biến nhất thế giới (Baomoi.com, ngày 03/1/2018).
.
Tiềm lực tài nguyên như vậy. Vậy chỉ còn tiềm lực con người- thứ tài nguyên đáng kể nhất mà QG nào cũng phải coi trọng.
.
Hãy hỏi đội ngũ quan chức các lợi ích nhóm “tiềm lực cốt cán QG”- họ đang sống vì lợi ích QG hay lợi ích chính họ?
Hãy hỏi đội ngũ nhân lực các lĩnh vực XH này trên thị trường lao động- vì sao hiệu quả, giá trị và chất lượng sản phẩm của VN luôn … đì đẹt?
Và hãy hỏi đội ngũ học sinh, SV của ngành GD? Vì sao bằng cấp các trường ĐH VN không được các trường ĐH các QG tiến tiến công nhận?
Vì sao chất lượng GD luôn là niềm lo âu của các bậc cha mẹ, của XH
Và vì sao việc ‘dạy người” của nền GD này lại mắc bệnh “suy dinh dưỡng” nghiêm trọng, trong khi việc “dạy chữ” mắc bệnh “phát phì” lại chỉ đạt tới mục đích… học để thi, không phải học để làm?
.
Nhà thơ Nguyễn Duy nhiệt huyết, nên muốn đánh thức tiềm lực nước Việt. Nhưng ông quên rằng, người ta chỉ đánh thức được tiềm lực, khi tiềm lực đó đang… ngủ say
Không thể đánh thức tiềm lực khi tiềm lực đó… cạn kiệt, băng hoại vì chính con người.
.
Vậy thì đánh thức tiềm lực con người ở cái gì?
Khi mà niềm tin con người mất sạch vì bọn quan chức tham nhũng, sâu mọt. Khi mà mọi ông bố bà mẹ lo cho con cái đi học thêm từ tiểu học chỉ để vươn tới mục đích “du học” thực chất là “tị nạn học đường”?.
.
Vậy tiềm lực con người VN đang ở đâu? Liệu tiềm lực đó đang …bất lực, đang ngủ say ở đất nước hình chữ S? Hay “tay gậy tay bị” ngao du năm châu bốn biển?
